Άννα Μαρία Λουντοβίκα των Μεδίκων

Η γυναίκα που διέσωσε την καλλιτεχνική κληρονομιά της Φλωρεντίας


Ο Οίκος των Μεδίκων που κυριάρχησε στην οικονομική, κοινωνική, καλλιτεχνική και πολιτική ζωή της Φλωρεντίας ήταν η πιο πλούσια οικογένεια, που είχε την εξουσία από τον 15 αιώνα ως τα μέσα του 18ου. Η ιστορική σημασία του ρόλου της οικογένειας αυτής της πόλης-κράτους ήταν καθοριστική για την ιστορία της Ιταλίας.

Η δημιουργία της Πινακοθήκης Ουφίτσι ήταν αναμφίβολα έργο σημαντικών ανθρώπων. Ο πρώτος που εμφανίστηκε στη σκηνή ήταν ο Κόζιμο Α΄ των Μεδίκων, ο οποίος το 1561 διέταξε την ανέγερση του κτιρίου, που προοριζόταν να φιλοξενήσει τα δικαστήρια της πόλης. Είκοσι χρόνια αργότερα, ο διάδοχος του Φραντζέσκο Α΄ αποφάσισε να μετατρέψει τον τελευταίο όροφο του μεγάρου σε έδρα της περίφημης πινακοθήκης της δυναστείας.

Όμως το γεγονός ότι υπάρχουν σήμερα τα Ουφίτσι, οφείλεται σε μια γυναίκα. Την Άννα Μαρία Λουντοβίκα των  Μεδίκων.

Η Άννα Μαρία Λουντοβίκα, κόρη του Κόζιμου του Γ΄ και τελευταία απόγονος των Μεδίκων, υπήρξε μια σπουδαία προσωπικότητα , σημαντικότατη για την μελλοντική τύχη των Ουφίτσι. Επρόκειτο για μια γυναίκα με βαθιές καλλιτεχνικές και πολιτιστικές ανησυχίες, η οποία έμεινε για πάντα στη μνήμη των Φλωρεντινών. Το πορτρέτο της βρίσκεται σήμερα στην είσοδο των Ουφίτσι.

Η δραστήρια και πεισματική Άννα Μαρία Λουντοβίκα κληροδότησε τον τεράστιο αριθμό πινάκων, έργων γλυπτικής καθώς και την γκαλερί των Ουφίτσι, το Παλάτσο Βέκιο και τα Παρεκλήσσια των Μεδίκων στην πόλη της Φλωρεντίας για να τα προστατεύσει και να τα διαφυλάξει, βεβαιώνοντας έτσι την σίγουρη επιβίωση της ανά τους αιώνες. Αν δεν το είχε κάνει αυτό, τα έργα θα χάνονταν ή θα καταστρέφονταν για πάντα.

Gallery Uffizi

Η Αννα Μαρία Λουίζα γεννήθηκε στη Φλωρεντία, στις 11 Αυγούστου 1667. Ήταν μοναχοκόρη και το δεύτερο παιδί του Κόζιμο του Γ΄, μεγάλου δούκα της Τοσκάνης και της γυναίκας του Μαργαρίτας Λουίζας της Ορλεάνης, ανηψιάς του Λουδοβίκου του ΙΓ΄ της Γαλλίας.

Παντρεύεται τον Γιόχαν Βίλχελμ ΙΙ δούκα του Neuburg και εκλέκτορα του Παλατινάτου και γίνεται πριγκίπισσα του Παλατινάτου. Το 1717, μετά τον θάνατο του συζύγου της, επιστρέφει στη Φλωρεντία από την Γερμανία, όπου θα παραμείνει μέχρι το θάνατο της. Η οικογενειακή εχθρότητα που ταλάνιζε την οικογένεια των Μεδίκων την οδηγεί να μετακομίσει από το παλάτι Πίττι στη βίλλα “La Quiete”.


Pallazo Vechio (Παλάτσο Βέκιο-Δημαρχείο της Φλωρεντίας)

 Μετά τον θάνατο του αδελφού της, όλη η περιουσία των Μεδίκων, χρήματα, τεράστιες συλλογές έργων τέχνης, κρατικά κτίρια και εδάφη του πρώην Δουκάτου του Ουρμπίνο, περνάει στα χέρια της.

Είχε πλήρη επίγνωση ότι ήταν η τελευταία απόγονος των Μεδίκων, της σπουδαιότερης οικογένειας που είχε εξουσία στην Φλωρεντία. Γίνεται επίσημα και νόμιμα η τελευταία απόγονος, διότι παρά τις απόπειρες του Κόζιμο του Γ΄ να αλλάξει την κληρονομιά όταν πέθανε ο γιός του και να αφήσει την περιουσία στους συγγενείς που είχαν απομείνει, αυτό δεν έγινε δεκτό από τις άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις και τον αυτοκράτορα των Αψβούργων.

Τον ίδιο χρόνο, το 1737, η Αννα Μαρία Λουντοβίκα υπογράφει μια συμφωνία με την Αγία Ρωμαική Αυτοκρατορία και το Φραγκίσκο της Λωραίνης που θα σώσει για πάντα τη Φλωρεντία, την λεγόμενη Patto di Famiglia (συμφωνία για την οικογένεια). Η σημαντικότερη προϋπόθεση αυτής της συμφωνίας ήταν να μην μεταφερθεί ποτέ έξω από την Φλωρεντία η προσωπική περιουσία των Μεδίκων που η ίδια έδωσε στην δυναστεία της Λωραίνης, και να παραμείνει για πάντα στην Φλωρεντία.

Τότε ξεκινά και η ιστορία της πιο σημαντικής πινακοθήκης στον κόσμο, της γκαλερί Ουφίτσι. Η Άννα Μαρία Λουντοβίκα  στεγάσθηκε σε μια ξεχωριστή πτέρυγα του Παλάτσο Πίττι από όπου επόπτευε το τελείωμα της πρόσοψης της Βασιλικής του Αγίου Λαυρεντίου. Η πρακτική αυτή γυναίκα ήταν και οραματίστρια, γιατί φαντάστηκε τους καλλιτεχνικούς θησαυρούς της Φλωρεντίας ασφαλείς και στη διάθεση του κόσμου που θα τους απολάμβανε.

Η θαρραλέα με τόση πυγμή για μια γυναίκα της εποχής της Αννα Μαρία Λουντοβίκα, πέθανε τον Φεβρουάριο του 1743 και θάφτηκε με τιμές. Ο λαός την θρήνησε όχι μόνο γιατί ήταν αγαπητή αλλά γιατί νοσταλγούσε την δοξασμένη εποχή των Μεδίκων στη Φλωρεντία που έκλεινε με τον θάνατο της τελευταίας απογόνου τους.


             Περιηγηθείτε στην ιστοσελίδα της Πινακοθήκης Ουφίτσι:  Μουσείο Uffizi